donderdag, februari 09, 2006

Uitbreiding euthanasiewet














Uitbreiding euthanasiewet

"Maar ik denk nog het meest van al aan de bejaarden met Alzheimer of andere handicaps, aan de ongeboren kinderen, aan de wilsonbekwamen die zelf hun wil niet kunnen uiten en waar anderen dreigen te beslissen of ze nog blijven of best uit het leven weggaan". Deze uitspraak van kardinaal Danneels tijdens zijn kerstavond-mis, deed uit paarse hoek een storm van protest opwaaien. De kardinaal had het immers gemunt op een uitbreiding van de euthanasiewet en senatoren als Jacinta De Roeck ( sp.a ) en Jeanine Leduc (vld ) waren er als de kippen bij om deze uitspraak te veroordelen als 'een ongeoorloofde inmenging van de kerk in de politiek'. Hierop haastte de woordvoerder van de kardinaal zich dan weer om te benadrukken dat de kardinaal geen politiek statement had willen stellen, maar enkel een boodschap naar de gelovigen toe had willen verkondigen.
Waarover gaat de mogelijke uitbreiding van de euthanasiewet eigenlijk?
In 2002 werd de eerste euthanasiewet goedgekeurd. België kon er volgens de paarse regering 'trots' op zijn de meest liberale euthanasiewet ter wereld te hebben. De wet laat actieve levenbeëindiging toe in geval van 'ondraaglijk lijden'. Dat ondraaglijk lijden moet niet noodzakelijk fysisch zijn; psychisch lijden staat uitdrukkelijk in de wet vermeld als een mogelijke grond voor euthanasie. Mensen met een zware depressie, die reeds jaren aansleept, komen dus eveneens in aanmerking. Over de mogelijke rol van palliatieve zorg als alternatief voor euthanasie, rept de wet geen woord. Mensen van palliatieve zorg kunnen er immers vaak in slagen, door hun jarenlange ervaring met stervensbegeleiding, de angst van ongeneeslijk zieke mensen voor wat komen zal te verlichten. Toch vond de wetgever het niet nodig om palliatieve zorg, als alternatief voor euthanasie, nog eens te belichten. Kritiek op de wet werd gepareerd met het feit, dat men wist dat de wet niet perfect was, maar dat ze nog altijd kon aangepast worden... Een wet die gaat over levensbeëindiging!
Aangezien deze wet enkel toepasselijk is bij meerderjarigen of ontvoogde meerderjarigen, zit de wetgever momenteel met een probleem. Wat immers met minderjarigen en dementerenden die hun wil niet (meer) te kennen kunnen geven? Daarom wil men nu de wet uitbreiden naar minderjarigen ( waar gaat men de leeftijdsgrens trekken? ) en dementerenden. Deze laatsten zouden d.m.v. een levenstestament, opgemaakt wanneer ze nog ten volle bij hun verstand zijn, te kennen kunnen geven euthanasie te willen ingeval dat ze dement zouden worden. Hoewel een levenstestament ook al toegelaten was onder de wet van 2002, zit men hier toch met een probleem: het is immers moeilijk te bepalen of een dementerende, die zelf zijn wil niet meer te kennen kan geven, ondraaglijk psychisch lijdt.
Dat is nu ook precies het probleem dat ik met die uitbreiding heb: ik vraag me af hoe iemand bij volle verstand, kan inschatten hoe hij zich zou voelen mocht hij dementeren? Velen onder ons hebben wellicht het beeld voor zich van rochelende, kwijlende ( excuseer mij voor het taalgebruik ) bejaarden die wezensloos voor zich zitten uit te staren. De Standaard wees er in de periode tussen kerst en nieuwjaar op met een paar getuigenissen van kinderen, wiens ouders dementeerden, dat dit niet noodzakelijk het geval hoeft te zijn. Een zoon getuigde o.a. hoe zijn vader nog genoot van zijn dagelijks sigaartje en hoewel, niet meer bij zijn volle verstand, nog met zijn kleinkinderen speelde die hij niet meer herkende. Ook een dochter met een dementerende moeder, getuigde hoe haar moeder toch nog glimlachend liedjes uit haar kindertijd kon zingen.
Met deze uitbreiding zou men mensen echter toelaten hun eigen doodsvonnis te tekenen. Indien ik, mij nog niet bewust van de dementie die zou volgen, zo'n testament opgemaakt heb, dan kan ik niet meer terug op het moment dat ik dement word. Ik ben dan immers niet meer in staat om 'mijn wil te uiten' en dat testament is dan onherroepelijk, ook al beleef ik, met een kinds verstand, nog aangename dagen. Beeld u in dat ik dan zou -op basis van een vroeger getekend levenstestament- meegenomen worden om een 'verlossend' spuitje te krijgen...
Voorstanders van deze uitbreiding beweren dat ze juist de zwakken en de weerlozen, door hun de mogelijkheid van euthanasie te bieden en deze 'mensonterende' situatie van dementering niet te moeten meemaken, willen beschermen. Dit laatste kan ons alleen maar cynisch stemmen: in welke maatschappij leven wij als de waarde van het menselijk leven beginnen af te meten aan de hand van de geestestoestand waarin iemand zich bevindt?Bij deze wil ik de kardinaal dan ook feliciteren en hem aanmoedigen om ook in zijn toekomstige preken de zwakken en de weerlozen te blijven verdedigen!

Alexander L

5 opmerkingen:

Anoniem zei

Het leven is geen consumptiegoed dat we zomaar kunnen aanschaffen en weer weggooien wanneer we denken dat we het niet meer willen of beu zijn. We moeten het leven dan ook op een eervollere manier behandelen.

Pierre Vis zei

@ anonymous: 100% gelijk

Knape post trouwens!

Anoniem zei

k ga niet akkoord met de stelling van de auteur en de kardinaal met betrekking tot euthansie voor dementerenden. Ik zou mijzelf zo'n leven niet kunnen voorstellen. Ik vind dan ook dat het ik absoluut recht moet hebben om zelf te bepalen in welke geestestoestand ik wil leven.

Inderdaad kan ik in mijn testament laten bepalen dat ik mij laat uithongeren. Zelf verkies ik voor een menslievender einde. Dit zal ik doen door in mijn testament te laten opnemen dat ik een einde wil aan mijn leven in geval van een vergevorderde toestand van dementie. Wel moet deze verklaring vijfjaarlijks worden hernieuwd.

Met dit standpunt sluit ik mij volledig aan bij prof. Vermeersch. Het zou schandelig zijn om mensen tegen hun zin laten leven in een dementerende toestand. Daarom moeten wij pleiten voor euthanasie in geval van dementie.

Anoniem zei

Het is gemeengoed dat er geen absolute rechten bestaan. Om te spreken van een absoluut recht om te bepalen in welke geestestoestand men wil leven lijkt dus grootspraak.

Bovendien steun ik de auteur van het centrale opiniestuk in de visie dat het bijzonder gevaarlijk is om op voorhand een dergelijk testament op te maken, terwijl men nadien geen kans meer heeft om daarop terug te komen.

Anoniem zei

Aan b.d. Ik vind het nogal naïf om zich te concentreren op het woord 'absoluut'. Ik wil enkel duidelijk maken dat ik vind dat ik het recht moet hebben om te bepalen wanneer ik dood wil.