zaterdag, april 14, 2007

Kieskringen


Pleidooi voor een terugkeer naar regionale kieskringen

Politici menen dat de media meer macht hebben dan het geval blijkt te zijn. Dit is de conclusie van een onderzoek van de Universiteit Antwerpen.
De invloed van de media is inderdaad minder groot dan men vaak denkt. Rechtstreeks heeft de media slechts een zeer beperkte invloed, zeker op het effectieve legislatieve proces. Onrechtstreeks is hun macht echter wel groot, maar dit is voornamelijk de schuld van de politiek zelf.

Vandaag de dag bestaat een politicus enkel nog wanneer hij of zij regelmatig in de media aan bod komt. De kranten, het journaal, de zetel van Ter Zake,… flauwe quizzes, “infotainment” programma’s, de Laatste of de populaire zaterdag- of zondagavond-show. Wie zijn sympathiek glimlachende kop er niet aan verkocht weet te krijgen kan niet rekenen op een plaats op de lijst bij de eerstkomende verkiezing.
Enkel wie via de nationale media aan bod komt zou over bekendheid bij de mensen kunnen beschikken. Dit is echter een grove misvatting.
Voor het overgrote deel van de Vlaamse politici is een occasionele vermelding in de streekpagina’s of een figurantenrol op een foto van de zoveelste gouden bruiloft al heel wat. De meeste politici halen hun stemmen en bekendheid door hun aanwezigheid bij de mensen zelf. Aanwezigheid op honderden activiteiten, vieringen, recepties van de duizenden verenigingen die Vlaanderen rijk is levert de Vlaamse politici niet alleen stemmen op maar ook de broodnodige voeling met de burger. 95% van Vlaanderen’s politici leven onder de mensen. Ze zijn overal maar doen dit naast hun dagjob of het uitvoeren van hun mandaat. De deur aan deurbezoeken en het midden de mensen zijn mogen dan volgens de media oerouderwets zijn, ze blijken nog steeds de beste garantie op een zitje in de gemeente- en provincieraden.
De media zien het echter niet zo en laten enkel een select groepje van hun uitverkorenen op nationaal niveau aan bod komen. Dit betekende in het systeem van de oude kieskringen echter niet dat de politici, die toevallig niet de juiste kop voor tv hadden, niet naar het parlement konden.
De drang naar politieke gemakzucht heeft paars echter doen besluiten te opteren voor een kiesomschrijving waarbij het enkel nog nodig was om enkele, al dan niet politieke bv’s uit te spelen om de nodige zetels binnen te halen. Enkel zij die op tv of in de krant komen kregen aldus nog een plaats op de Vlaamse en federale kieslijsten.
Hoe actief een politicus ook mag zijn, een ganse provincie bestrijken op gebied van effectieve aanwezigheid is onmogelijk. Omdat de paarse partijen blijkbaar liever gokken op bekende mediafiguren dan op gewone bekwame politici, worden alle politici en partijen vandaag gedwongen mee te gaan in het verhaal van de media.
De media heeft zichzelf echter wijs gemaakt dat politiek de mensen niet interesseert. Enkel een simpele of shockerende boodschap kan nog op de voorpagina. Het effectieve politieke werk opvolgen is er teveel aan geworden. Tegenwoordig worden de simpelst opgestelde persberichten gewoon letterlijk overgenomen.
Uiteraard blijkt dus dat media geen macht hebben op politiek, het legislatieve werk krijgt hun aandacht niet en de kennis hieromtrent is dan ook zo goed als volledig aan het verdwijnen binnen de 4e macht.
Dat dit negatieve gevolgen heeft voor onze democratie mag blijken uit het feit dat de paarse meerderheid royaal haar voeten veegt aan haar parlementaire verantwoordelijkheden. Er is toch geen aandacht voor een sterk opgestelde parlementaire vraag, geen respect voor een verheldering opleverende interpellatie,… Waarom zouden ze er dan nog tijd en moeite insteken? Enkel hippe ballonetjes die achteraf toch niet omgezet worden in een wetsvoorstel leveren nog aandacht en dus stemmen op. Vele van onze hedendaagse verkozenen weten overigens niet eens hoe het parlementaire werk in elkaar steekt en hebben er de interesse, noch mogelijkheden of talenten voor. Ze zijn er immers enkel verkozen omwille van hun populariteit en dito stemmen.
De democratie leidt hier ook onder. Het leveren van goed werk, wordt niet automatisch meer beloond bij de verkiezingen. Het beoordelen van iemand op de televisie en aan de hand van een foto en simplistisch tekstje of interview in de krant biedt minder mogelijkheden dan wanneer dit face to face zou kunnen. Deze soort politici kan dan ook moeilijker door de mand vallen dan de gewone politici die zich dagelijks onder de mensen begeven.
De partijen die de omvorming van de kiesdistricten hebben aangepast zijn verantwoordelijk voor de infantilisering van onze politieke democratie. Gemakzucht bij deze partijen heeft tot een mindere kwaliteit van politici geleid, tot een mindere kwaliteit van het parlementaire werk, tot een nog grotere gemakzucht en geringere interesse bij de media en tot minder mogelijkheden van politieke controle door de burgers.
Dat de media het infantieler aanpakt hoeft echter niet te betekenen dat de politiek zomaar moet volgen. De oude kieskringen zorgden ervoor dat politici de zogenaamde vierde macht niet slaafs hoefden te aanbidden.
Enkel door een terugkeer naar de oude kieskringen kunnen we onze nationale democratie en politiek terug bij de burgers brengen en van politiek terug een serieuze stiel maken.

Benjamin D