China

China

Ter Zake Zomer van vrijdag 12 augustus bood ons een reportage aan waarin enkele rijken van het nieuwe China aan bod kwamen. China heeft de laatste jaren met een ongelofelijke versnelling de weg ingezet naar een economische supermacht. Sinds het communisme het kapitalisme verving, verhuizen onze fabrieken naar China, overspoelen Chinese goederen onze markt en is China ’s werelds grootste importeur geworden. De Chinese markt is dan ook overweldigend groot, honderden miljoenen consumenten en nog eens honderden miljoenen potentiële consumenten die snakken naar een “Westerse” levensstandaard met alles erop en eraan. En daar willen de Chinezen dan ook voor werken, hard voor werken. Niet enkel de Westerse bedrijven die China binnentrekken, maar ook heel wat Chinezen zelf slagen erin dankzij deze reusachtige markt van consumenten grote rijkdommen te vergaren. In de reportage zagen we een man die in de vastgoedmarkt en andere niet nader genoemde zaken een waar fortuin had vergaard. Een andere jonge vrouw was in enkele jaren miljardair geworden dankzij haar bedrijfje. Na eerst het kapitalistische systeem aangenomen te hebben van de Verenigde Staten, wordt nu blijkbaar ook de “from rages to riches” American Dream overgenomen. Toch niet helemaal echter. Want alle rijken die aan bod kwamen waren zeer duidelijk omtrent een zaak; zonder de steun van de partij was hun rijkdom nooit mogelijk geweest. China mag dan officieus overgestapt zijn naar het kapitalisme, officieel is het nog steeds communistisch. Al is het enige waarlijk communistische aspect aan hedendaags China de partij. In China is de communistische partij nog steeds oppermachtig. De Olympische Spelen die in 2008 Peking als gaststad zullen kennen moet het paradepaartje van het nieuwe China worden. De wereld zal daar pas echt kennis maken met het land dat alle troeven in handen heeft om over enkele jaren een absolute supermacht te worden. Hele delen van Peking moeten er dan ook aan geloven om van de stad een ware metropool voor de supermacht van de 21e eeuw te maken. Ook de verhalen omtrent de reusachtige dammen die in China gebouwd worden illustreren de macht van de partij. Hele gebieden worden zomaar ontruimd en moeten er aan geloven als de partij dunkt dat dit in het voordeel van het algemene belang van China is. Ook in de reportage zagen we de bouwwerf van een van de nieuwe rijken. Hij bouwde net buiten Peking een reusachtig kasteel in Franse Louis XIV-stijl. Ook daar hadden hele dorpen plaats moeten ruimen om dit project ter meerdere eer en glorie van de zakenman in kwestie, maar tevens van de partij en het nieuwe China, te kunnen verwezenlijken.
Wat kan de Westerse wereld meer dan afgunstigte kijken naar de vele mogelijkheden die dit land heeft binnen het kapitalistische systeem en te proberen haar graantje mee te pikken? Een vertegenwoordiger van General Motors die een nieuwe fabriek wilde bouwen moest eerst langs bij de plaatselijke bouwmagnaat. Zonder die man, die van de partij de toestemming had al het bouwwerk in die bepaalde regio uit te voeren, zou de fabriek er namelijk niet kunnen komen. Braaf de plaatselijke gebruiken ondergaand zagen we de Amerikaan, vertegenwoordiger van een volk dat anders zo “to the point” is en “time Money” vindt, de hele eerste afspraak braaf luisteren naar het overzicht van de verwezenlijkingen van de bouwmagnaat. Zelfs geen kik gevend toen de Chinees bij het begin van het gesprek in een zakdoekje zijn keel ontdeed van een fluim dat hij doorgaf aan zijn assistente.
De Westerse wereld legt zich neer bij de situatie van de oppermacht die een in se dictatoriaal regime over het land uitoefent. Voorlopig zullen we bij de bevolking zelf ook geen te luide schreeuwen naar democratie moeten verwachten. De kansen om eindelijk een degelijke boterham en vooral een gsm, televisie en auto te verdienen zijn te mooi om niet dankbaar te aanvaarden. Maar eens de tv en de auto evidenties worden, en er een nieuwe klasse opstaat die waarlijk volgens de kapitalistische regels en wetten wil gaan concurreren op de markt zal het imperium van de door de partij verleende monopolies in vraag gesteld worden. Een dictatoriaal systeem waarin een partij bepaalt wie wel en wie niet de grote rijkdommen mag vergaren kan niet samengaan met de open markt structuur van het kapitalisme. Wanneer meer en meer Chinezen zich op de markt zullen willen smijten om, de concurrentie aangaand, tevens de grote fortuinen na te jagen zal blijken dat de partij niet langer aan haar macht zal kunnen vasthouden. Hopelijk kan dan ook deze toekomstige grootmacht democratisch worden.

Pieter M