Uitdagingen voor Israël
Een recente studie van The Economist onderzocht 20 landen uit het midden-oosten, wat betreft de toestand van de politieke en de burgerlijke vrijheden. Israël bleek weer maar eens het meest vrije land te zijn ( haalde 8,20 op een schaal van 10 ). Libië daarentegen, in 2003 nog voorzitter van de zo geroemde VN-mensenrechtencommissie en kampioen in het steunen van VN-resoluties die menserechtenschendingen door Israel aanklagen, sloot de lijst met een score van 2,05.
In maart komen er nieuwe verkiezingen in Israël, belangrijke verkiezingen. Belangrijke verkiezingen omdat Israel in één van de meest cruciale periodes sinds haar ontstaan zit. Er is de dreiging van de Palestijnse terreur en discussie over de mogelijkheid van vrede, de dreiging van Iran dat wellicht aan atoomwapens aan het werken is en waarvan de leider recentelijk nog verklaarde dat ‘Israel van de map moest weggeveegd worden’, er moeten belangrijke keuzes gemaakt worden op economisch vlak en op politiek vlak is de kaart op een paar weken tijd volledig veranderd.
1. De terreur
De terreur blijkt over haar hoogtepunt heen te zijn. Dit is te verklaren door talrijke factoren: De aanpak van Sharon, die systematisch poogt de terreurnetwerken te ontmantelen. Er is de bouw van de muur op de Westelijke Jordaanoever, die ervoor zorgt dat Palestijnse terroristen steeds moeilijker Israel binnenraken. Af en toe lukt het nog, maar dat is dan te verklaren doordat er medewerking is van Israelische Arabieren die terroristen helpen binnensmokkelen in Israëlische wagens door de toegangspoorten. Eén van de uitdagingen in de strijd tegen terreur zal er voor de Israelische beleidsmakers dan ook in bestaan om die ‘smokkel’ tegen te gaan.
Het overlijden van Yasser Arafat zorgde ervoor dat een belangrijke aanmoedigingsfactor uitgeschakeld werd ( Arafat heeft hopen overheidsgeld doorgesluisd naar families van zelfmoordenaars om hen te steunen en de lokale terreurgroepen om ze ‘rustig’ te houden). De voortdurende strijd tegen de Israeli’s zorgde ervoor dat de aandacht weggeleid werd van zijn eigen corrupte beleid, dat reeds in de jaren ’90, toen de Israeli’s de Palestijnse steden niet systematisch binnenvielen en wegversperringen opzetten na een terreuraanslag, zorgde voor een krimpende Palestijnse economie en een toenemende verpaupering van de Palestijnse bevolking.
Verder is er ook de ontruiming van Gaza geweest, die ervoor zorgt dat joodse burgers in nederzettingen ( die ik zelf ook verwerpelijk vind ) niet langer een makkelijk doelwit zijn.
2. Iran
Dit land is mijns inziens een veel grotere existentiële dreiging voor Israel dan de terreur. Als Iran over atoomwapens beschikt, dan zou het met raketten van Noord-Koreaanse makelij ( The axis of evil bestaat echt! ), Israel kunnen treffen. Of het dat zou doen, is niet zeker, maar met een regime dat denkt dat het ‘Allahs wens is dat Israel van de kaart wordt weggeveegd’, kan je maar beter de gok niet wagen. Een andere mogelijkheid is dat Iran die wapens levert aan anti-Israelische terreurgroepen. Iran bewapent nu reeds sinds jaren de Hezbollah, een terreurgroep ten zuiden van Libanon en die smokkelt dan weer wapens in de Palestijnse gebieden. Een paar vuile bommen leveren aan Hezbollah zouden desastreus kunnen zijn... Iran zou een nucleaire leverancier kunnen worden van terreurgroepen en niemand die wellicht nog zou durven optreden.
Zoals het er nu naar uitziet, zullen wellicht alle diplomatieke pogingen om Iran te stoppen, falen. Als het westen dan geen militaire actie onderneemt, dan zal Israël ( net zoals ze in 1981 met Irak gedaan hebben ) een pre-emptive strike moeten overwegen. Dit is mijns inziens de grootste uitdaging waar ze nu voor staan.
3. Economisch en politiek
Op economisch vlak gaat het na enkele jaren van zware crisis eindelijk weer goed! Dit jaar zou de economie met 5% groeien en de werkloosheid terugvallen tot 8,9% ( 2% lager dan 2 jaar geleden ). Dit is te danken aan de privatiseringen die Nethanyahu als minister van Financiën doorgevoerd heeft en het op orde brengen van de staatsfinanciën ( door te snoeien in sociale uitkeringen e.d.m. ). Het armoedeprobleem is echter enorm: 1,5 miljoen van de 6 miljoen Israeli’s zou ‘arm’ zijn. De uitdaging zal erin bestaan die armoede terug te dringen zonder de overheidsfinanciën en de economische groei in gevaar te brengen! Die economische groei is immers noodzakelijk om de zware veiligheidslast te kunnen betalen. Vele ondernemingen in Israël hebben immers een security-guard aan de ingang staan ( restaurants, warenhuizen, musea, tot zelfs crèches! ), om te verhinderen dat zelfmoordenaars vrij zouden kunnen binnenlopen... Dit legt een zware last op de lokale ondernemingen en op de overheid, die afgezien van haar overheidsgebouwen, ook nog eens een grote hap uit haar budget naar het leger ziet verdwijnen. Veel geld voor sociale maatregelen is er dus niet...
Tot voor kort was er in Israel een coalitie aan de macht tussen likoed ( rechts ) en Labour ( links ). Likoed werd geleid door Ariel Sharon en Labour door Shimon Peres. Peres was in de coalitie gestapt omdat hij Sharon wou steunen in zijn terugtrekking uit Gaza. Op economisch vlak mocht Likoed zijn zin doen, wat voor wrevel zorgde bij de Labour-leden, aangezien Likoed een rechtse politiek voerde met vooral aandacht voor economische groei, maar weinig deed om de toenemende armoede tegen te gaan.
Toen er voorzittersverkiezingen waren bij Labour, kwam Amir Perets, toch enigszins verrassend, op 9 november als overwinnaar uit de verkiezingen. Hij won hiermee van Shimon Peres. Hij was op dat moment vakbondsleider van Histradut, de belangrijkste vakbond in Israel en had de sympathie van de arme Israeli’s gewonnen door in het verleden talrijke stakingen te organiseren tegen het beleid van de ex-minister van Financiën Nethanyahu ( die n.a.v. de terugtrekking uit Gaza uit protest opgestapt is ). Hiermee kwam de focus van de Israelische politiek niet enkel meer te liggen op veiligheid, maar ook op de armoede.
Perets verklaarde zijn partij terug te trekken uit de coalitie met het rechtse likoed en stevende zo aan op verkiezingen.
Sharon had met totaal andere problemen te maken: n.a.v. de terugtrekking uit Gaza, werd hij in zijn eigen partij gesaboteerd door verschillende haviken ( waaronder Nethanyahu ), die vonden dat hij toegaf aan ‘Palestijnse terreur’. In de Knesset ( het Israëlische parlement ) werden zijn voorstellen door de rebellen gesaboteerd. Toen Perets aankondigde dat hij de coalitie opblies, stond Sharon voor een moeilijke keuze: In Likoed blijven en riskeren dat hij tijdens de volgende legislatuur opnieuw door een aantal van zijn eigen partijleden zou gesaboteerd worden of een nieuwe partij oprichten, waar hij helemaal zijn zin kon doen?
Hij besliste een nieuwe centrumpartij op te richten, Kadima ( betekent ‘voorwaarts’ in het Hebreeuws ). Zijn focus zal volgende legislatuur liggen op het bereiken van vrede en ( om Labour een paar kiezers af te snoepen ); ‘the war on poverty’.
Shimon Peres, die zich in zijn eigen partij miskend voelde, besloot zich bij Sharons partij aan te sluiten.
Volgens recente peilingen zou Kadima 1/3 van de stemmen kunnen binnenhalen. ( Likoed implodeert en haalt nog een paar zetels ) Om te kunnen regeren zal ze wellicht terug een coalitie met Labour moeten sluiten. De vraag is echter of Sharon op economisch vlak niet teveel toegevingen zal moeten doen in een land dat gewoon geen geld heeft voor sociale maatregelen ( zie supra ) en of de tijd voor vredesbesprekingen wel rijp is.
Abbas heeft immers de lokale gangs en terreurgroepen nog lang niet onder controle, wat toch wel een absolute voorwaarde moet zijn om hem als een geloofwaardige gesprekspartner in vredesonderhandelingen te zien. Wellicht zal Sharon hier niet op wachten en desnoods unilateraal nog een aantal nederzettingen op de westelijke jordaanoever ontmantelen. De verdediging daarvan kost immers handenvol geld en door die concessies te doen, kan hij hopen de grotere blokken op termijn te kunnen behouden...
Wat er gebeurt met Iran is nog niet duidelijk en zal hoe dan ook afhangen van het slagen of falen van de internationale gemeenschap om Iran van zijn nucleaire ambities te doen afzien.
Hoe dan ook, het beloven spannende tijden te worden voor Israël...
Alexander L
1 opmerking:
Israel zal zich inderdaad de luxe niet kunnen permiteren het op een gokje te wagen als het aankomt op de nucleaire-politiek van Iran. Of dit land echter een oorlog aankan tegen Iran is nog de vraag.. Waartoe zal een pre-emptive strike leiden tegen Iran? Ongetwijfeld tot represailles, en dan zou het hek wel eens helemaal van de dam kunnen zijn. Desalniettemin kan de wereld niet blijven toekijken hoe een land als Iran, met een enorme jonge bevolking, een enorme olievoorraad,... en dit alles onder de leiding van fundamentalistische mullahs en aanverwanten, zich van nucleaire wapens wil gaan voorzien. De problemen in deze regio kunnen nog veel grotere proporties gaan aannemen wanneer ook het gelijkaardige buurland Irak in handen zou komen van gelijkaardige fundamentalisten. De oorlog in Irak hiermee niet goedsprekend is het wel duidelijk dat een terugtrekking op dit moment catastrofaal zou zijn voor de stabiliteit in die regio, alsook voor de globale stabiliteit.
Een reactie posten