De nota van Dehaene

De pers en de politiek dienen hun verantwoordelijkheid ten opzichte van de democratie op te nemen

De mogelijkheden van de hedendaagse fotografie zijn zeer groot, iedereen is hiervan op de hoogte. Zelfs politici, die soms wereldvreemd heten te zijn, weten sinds de pers het briefhoofd van een zeker hotel wisten te fotograferen van de papieren van Milquet, dat de persfotografen op de loer liggen en elk blootliggend detail kunnen vastleggen. Dat Jean-Luc Dehaene dus niet doorhad dat het blad dat hij nogal opvallend scheef hield wel eens leesbaar zou kunnen zijn en aldus zou kunnen uitlekken, maak je niemand wijs.
Op het moment dat Leterme te horen kreeg dat de pers een foto van de beruchte nota had weten te nemen, zou hij aan de journalisten van Focus-WTV, waarbij hij zich op dat moment bij bevond, gezegd hebben dat het zijn nota was. Een dag later al ontkende hij dit.
De zaken die op de nota staan zijn mogelijkheden om uit de impasse te geraken. Het zijn voor CD&V en Leterme echter zo goed als allemaal minder sterke voorstellen dan de taal die Leterme de maanden voor de verkiezingen sprak. De heisa in de pers gaat minder om de inhoud dan over het feit of de pers te ver gegaan zou zijn in het “stelen” van persoonlijke nota’s van Dehaene. Een strategische zet vanuit Christenemocratische hoek waarbij van de pers gebruik werd gemaakt. Dit om te polsen hoe de publieke opinie reageert op de terugtrekking van enkele van hun standpunten om alsnog de weg naar het marmer van de Wet 16 vrij te maken.
Ook de pers speelt in deze een dubbel spel. Uiteraard weten ze dat ze op deze manier gebruikt worden maar “if you scratch my back, I’ll scratch yours” geldt maar al te vaak in de ambigue relaties tussen politiek en pers.
De pers houdt geen rekening met haar verantwoordelijkheden in ons maatschappijsysteem door mee te gaan in dergelijke spelletjes. Van objectieve eerlijke informatie voor de burger is geen sprake. Eerder dan een nieuwsbron ziet de vierde macht zich graag als een invloedrijke bepalende speler in het spel van beleid en beleidsvorming. Een negatieve evolutie die ondertussen al zolang duurt, dat de democratie er ernstig onder gaat lijden. De burger kan zich bij het opmaken van zijn mening en stemgedrag niet baseren op een objectieve informatiebron. De politiek speelt spelletjes waarin de pers als een speelse puppy graag meegaan, en omgekeerd. De politiek gaat in deze namelijk evenzeer in de fout als de pers. Door aan de hand van trucs de publieke opinie te bespelen dragen ze bij aan het steeds verder afbrokkelende huis van de democratie.
Dat de burger dus zogenaamde foert-stemmen uitbrengt en telkens weer een nieuwe “flavor of the month” naar een ministerpost stemt, is niet verwonderlijk. Maak van de politiek en onze democratie een Big Brother-soap en de burger zal er graag in meegaan.
Pers en politiek hebben echter een verantwoordelijkheid ten opzichte van ons systeem en onze samenleving, ten opzichte van de democratie. Duidelijkheid en rechtlijnigheid zijn nodig in situaties waarbij de toekomst van onze staatsvorm bepaald zal worden. De politiek moet betreffende de naleving van gedane beloften in verkiezingstijd verantwoording afleggen. De pers dient de burger objectief te informeren zodat deze haar stem kan uitbrengen op basis van feiten over het beleid.
Indien pers en politiek hun verantwoordelijkheid niet opnemen en dringend stoppen enkel de “shortcuts” naar de macht op te zoeken, daarbij met vuile voeten de paleizen van onze waarden bezoedelend, zullen ze onze democratie helemaal uithollen.

Benjamin D